Astragalus ovinus
حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای °C20- است.
نیازهای جوانه زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانهزنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) میباشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روشهای مختلف سمباده کشی، تیمار اسیدسولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) میتوان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فراصوت و برخی هورمونها (اسیدجیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد میباشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: نیام، متورم و 2 حجرهای ناقص، بیضوی، بدون کرک، منقاردار، منقار خمیده، برنگ صورتی متمایل به قرمز.
اندازه میوه: طول: 35-25 میلیمتر، عرض: 16-12میلیمتر.
بذر: بیضوی کشیده یا کلیوی غالبا لوزی شکل، سطح بیکرک و براق، زرد-آجري تا زیتونی با لکههای قهوهای رنگ.
اندازه بذر: طول: 6/35-5/87 میلیمتر، عرض: 4/17-3/93 میلیمتر در نمونه بذر تهران با وزن هزاردانه 14/6 گرم که در سال 1373 جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط سیدرضا صفوی با کد اکسشن 46 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 14/6-14/1گرم.
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی چندساله.
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین بنرست، گلها 5-4 عدد. گلها دوجنسه، پنج قطعهای، زیگومورف، کاسه گل لولهای، در قاعده قوزدار، بدون کرک، جام گل بدون کرک، زرد. گیاه تکپایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اردیبهشت تا خرداد
دوره زمانی رسیدن بذر: تیر تا مرداد
.عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: ترکیه، ایران و عراق. نمونه تیپ از ترکیه، کوه تارو.
پراکندگی در ایران: شمال غرب، غرب ومرکز. آذربایجان، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، همدان، ایلام، اصفهان، بختیاری، کهگیلویه و بویراحمد، فارس و تهران.
گیاهشناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Astragalus
گونه: ovinus
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
.Asri, Y. 2012. Range Plants of Iran, Vol. 2: Dicotyledons. Research Institute of Forests and Rangelands Publication, 530 pp
.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego
.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066
Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering
Ghahraman, A., 1999. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with university of Tehran Publication, Vol. 20, No .2392
Kay, T.N. 1997. Seed dormancy in high elevation plants: Implications for ecology and restoration. Conservation and management of native plants and fungi. Native plants society of Oregon
Kožuharova, E., Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8): 863-870
Kožuharova, E., Tzvetanova, V. and Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56
Maassoumi, A.A. 1993. Illustrated guide to the genus Astragalus in Iran. Research Institute of Forests and Rangelands publisher, Vol. 2, p. 37
Maassoumi, A.A. 2017. Flora of Iran, No.43: (Papilionaceae: Astragalus I). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p.144
Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp.