پروین صالحی شانجانی، محسن نصیری، معصومه رمضانی یگانه و سید اسمعیل سیدیان
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولیالله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبار داری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی به میزان 15 تا 20 درصد، بذر قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتیگراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و در دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: فندقه
بذر: فندقچهها تخم مرغی- بیضوی، سطح پشتی منحنی، سطح شکمی زاویهدار با برجستگی طولی مشخص، آرئول (ناف سفید رنگ در قسمت پایه) دو لوبی. سطح دارای برجستگیهای نامشخص، کدر، قهوهای تیره.
اندازه بذر: طول: 1/8 تا 2 میلیمتر، عرض: 0/9 تا 1/08 میلیمتر در نمونه بذر سمنان با وزن هزار دانه 0/5 گرم که در سال 1385 توسط آقایان سالار و مداح جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط زیبا جمزاد با شماره اکسشن 21699 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 0/5 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: چند ساله، با ساقههای راست، منشعب در قسمتهای بالایی
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذين چرخهای متشکل از چرخههای متعدد نزدیک بهم در انتها و با دمگلآذین کوتاه، چرخههای پایینی جدا از یکدیگر. گلها هرمافوردیت یا تک جنس ماده، زیگومورف، جام گل سفید گاهی با لبه پایینی زرد، جام گلهای نر و ماده 10 تا 12 میلیمتر، جام گلهای ماده 8 میلیمتر. گیاه دگرگشن. گردهافشاني به وسيله حشرات انجام ميشود.
دوره زمانی گلدهی: اواخر بهار
دوره زمانی رسیدن بذر: تابستان
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: ایران و آسیای مرکزی. نمونه تیپ از ترکمنستان.
پراکندگی در ایران: شمال، غرب، مرکز و شرق. گلستان، گیلان، آذربایجان، کردستان، همدان، سمنان و تهران.
گیاهشناسی
تیره: Lamiaceae
زيرتیره: Nepetoideae
جنس: Nepeta
گونه: sintenisii
نام فارسی: پونهساي ترکمنی
منابع و پیوندها
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the region of the Carpathian Mountains. Springer, Dordrecht, the Netherlands, 1046 pp
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with the university of Tehran publication. https://floraofiran.net/index.php
Harrington, J.F. 1972. Seed storage and longevity. In: Seed Biology. Vol. III. T. Kozlowski (Ed.). Academic Press, New York, 145-245
Hassan, T. and Dar, G. H. 2012. Nutlet micromorphology in selected species of Nepeta L. (Lamiaceae) in Kashmir Himalaya. Iranian Journal of Botany, 2: 262-269
Jamzad, Z. 1391. Flora of Iran, No. 76: Lamiaceae. Agricultural Research, Education and Promotion Organization, Research Institute for Forests and Rangelands of Iran, Tehran, 1066 p
.Jamzad, Z., Ingrouille, M and Simmonds, M. 2003. Three new species of Nepeta (Lamiaceae) from Iran. Taxon, 52: 93-98
Kaya, A. and Dirmenci, T. 2008. Nutlet surface micromorphology of the genus Nepeta L. (Lamiaceae) in Turkey. Turkish Journal of Botany, 32. 103-112
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhang Moaser publisher, 1088 pp
.Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian Plants Names. Moaser Publisher, Tehran Farhang, 671 pp
Naghibi, F. 2005. Labiatae family in folk medicine in Iran from ethnobotany to pharmacology. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 2: 63-79
.Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp