
Achillea kellalensis Boiss. & Hausskn.
پروین صالحی شانجانی، لیلا رسول زاده و حمزه علی شیرمردی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار دی 1402
ویراستار علمی: حمیده جوادی
این شناسه بذر با حمایت ستاد علوم و فناوری گیاهان داروئی و طب سنتی تهیه شده است
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی گراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته در دمای صفر تا 4 درجه سانتیگراد سرمادهی میشوند تا همزمان سبز شوند. سپس در دمای متناوب 20 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
نوع میوه: فندقه
شکل میوه: تا حدودی گوهای شکل، فشرده، رأس سربریده، غالباً با باقیمانده خامه، به طرف پایه باریک شده، با لبه سفید. سطح بدون کرک، با خطوط طولی متراکم، کمی درخشان، قهوهای مایل به خاکستری
اندازه میوه: طول 1/20 تا 1/71 میلیمتر، عرض 0/37 تا 0/59 میلیمتر در نمونه بذر از لردگان، چهارمحال و بختیاری، با وزن هزار دانه/ میوه 0/11 گرم که در سال 1396 توسط حمزه علی شیرمردی جمعآوری و شناسایی شده و با شماره اکسشن 46751 در بانک ژن منابع طبیعی ایران نگهداری میشود.
وزن هزار دانه/ میوه: 0/11 تا 0/2 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی، چندساله. ساقه ایستاده، به ارتفاع 100 سانتیمتر، با کرکهای کوتاه تنک
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین کپهای دیهیم، کپهها شعاعی؛ گلچههای زبانهای 3 تا 6 تایی زرد رنگ، گلچههای لولهای 10 تا 20 تایی. گیاه تک پایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد انجام میشود.
دوره زمانی گلدهی: تابستان
زمان رسیدن میوه: تابستان
پراکنش میوه: عامل پراکنش وزن بذر است.
پرکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از کوه کلار و سبزکوه
پرکندگی در ایران: غرب و مرکز. بیشتر در استانهای اصفهان، فارس و چهارمحال و بختیاری
گیاهشناسی
خانواده: Asteraceae
جنس: Achillea
گونه: A. kellalensis
نام فارسی: بومادران بختیاری یا سبزکوهی
منابع و پیوندها
Black, M. and Bewley, J.D. 2000. Seed technology and its biological basis. Sheffield Academic Press, 419 pp.
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the Carpathian Mountains region. Springer, Dordrecht, The Netherlands, 1046 pp.
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php.
Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian plants names. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 671 pp.
Mozaffarian, V.A. 2012. A Pictorial dictionary of botany. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 1088 pp.
Mozaffarian V. 2008. Flora of Iran, Asteraceae (Compositae): Tribes Anthemideae and Echinopeae. Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran, Iran, Publication No. 59, 443 pp.
Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp.