.Astragalus chrysostachys Boiss
حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای °C20- است.
نیازهای جوانه زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانهزنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) میباشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روشهای مختلف سمباده کشی، تیمار اسیدسولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) میتوان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فراصوت و برخی هورمونها (اسیدجیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد میباشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: نیام، پوشیده از کرکهای ابریشمی متراکم، منقار راست.
اندازه میوه: طول: 8/5-6 میلیمتر، عرض: 3/5-2 میلیمتر، قطر: 3-1/5 میلیمتر.
بذر: نامتقارن، بیضوی تا بیضوی-مستطیلی، غالبا محدب در هردو سطح. سطح بدون کرک و یا چالهدار، قهوهای روشن.
اندازه بذر: طول: 4/14-3/73 میلیمتر، عرض: 2/30-2/11میلیمتر در نمونه بذر اصفهان با وزن هزاردانه 9/3 گرم که در سال 1383 توسط اسماعیلی شریف جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط سیدرضا صفوی با کد اکسشن 18218 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 9/3-8/5 گرم.
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: چندساله، بوتهای ایستاده، بالشتکی به ارتفاع 40-10سانتیمتر.
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین سنبله، متراکم، کاسه لولهای و زرد رنگ پوشیده از کرکهای ابریشمی متراکم، استوانهای بیضوی، در هنگام میوه متورم. گلها دوجنسه، پنج قطعهای، زیگومورف، جام زرد رنگ. گیاه تکپایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اواخر بهار
زمانی رسیدن بذر: اردیبهشت تا خرداد
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: ترکیه و ایران. نمونه تیپ از اصفهان.
پراکندگی در ایران: شمال غرب، مرکز و شرق. آذربایجان، زنجان، کردستان، همدان، اصفهان، خراسان، تهران.
گیاهشناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Astragalus
گونه:chrysostachys
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
.Asri, Y. 2012. Range Plants of Iran, Vol. 2: Dicotyledons. Research Institute of Forests and Rangelands Publication, 530 pp
.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego
.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066
Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering
Kožuharova, E., Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8):863-870
Kožuharova, E. and Tzvetanova, V. & Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56
Maassoumi, A.A. 2016. Flora of Iran, No.85: (Papilionaceae: Astragalus II). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p. 377
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp