.Astragalus commixtus Bunge
حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای °C20- است.
نیازهای جوانه زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانهزنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) میباشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روشهای مختلف سمباده کشی، تیمار اسیدسولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) میتوان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فراصوت و برخی هورمونها (اسیدجیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد میباشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: نیام، دو حجرهای، خطی، هلالی یا داسی بندرت راست در قاعده بدون پایک، در نوک منقار خمیده یا قلاب مانند، در سطح شکمی فرورفته، قایقی، در سطح پشتی برجسته، نیم دایرهای، شیاردار.
اندازه میوه: طول: 35-30 میلیمتر، عرض: 3-2 میلیمتر.
بذر: مربع یا چهارگوش، سطح برجسته و یا حفرهدار، ناف گرد و تورفته، اطراف ناف زرد رنگ، براق به رنگ قهوهای روشن و یا زرد زیتونی.
اندازه بذر: طول: 2/48-1/88 میلیمتر، عرض: 2/05-1/55میلیمتر در نمونه بذر دزفول، خوزستان با وزن هزاردانه 2/8 گرم که در سال 1383 توسط نوراله عبدی جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن سیدرضا صفوی با کد اکسشن 14687 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 4/9-2/8 گرم.
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: ایستاده یا گسترده روی زمین، ارتفاع 15-8 سانتیمتر.
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین خوشهای، جانبی، گلها 3 تا 7 عدد، انتهایی یا فراهم در دو چرخه. گلها دوجنسه، پنج قطعهای، زیگومورف، کاسه لولهای، 8-6 میلیمتر، پوشیده از کرکهای سفید و سیاه خوابیده، جام بنفش، بدون کرک. گیاه تکپایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: بهار
دوره زمانی رسیدن بذر: اواخر بهار
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: ترکیه، ایران، آسیای مرکزی، آسیای میانه، افغانستان و پاکستان. نمونه تیپ از ازبکستان.
پراکندگی در ایران: شمال شرق، مرکز و شرق. گلستان، آذربایجان، لرستان، اصفهان، یزد، هرمزگان، بختیاری، بلوچستان، خراسان و تهران.
گیاهشناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Astragalus
گونه: commixtus
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego
.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066
Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering
Kožuharova, E., Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8):863-870
Kožuharova, E. and Tzvetanova, V. & Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56
Maassoumi, A.A. 2018. Flora of Iran, No.43: (Papilionaceae: AstragalusI). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p. 306
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp