
Astragalus curvirostris
حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای °C20- است.
نیازهای جوانه زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانهزنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) میباشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روشهای مختلف سمباده کشی، تیمار اسیدسولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) میتوان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فراصوت و برخی هورمونها (اسیدجیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد میباشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: نیام، قهوهای رنگ و منقوط با نقاط ریز بنفش رنگ، دو حجرهای ایستاده، بیضوی مورب یا کروی، بدون پایک، پوشیده از کرکهای دوشاخهای، خوابیده، سفید.
اندازه میوه: طول: 18-7 میلیمتر، عرض: 9-4 میلیمتر، ارتفاع: 10-5 میلیمتر.
بذر: کلیوی شکل تا چهارگوش، سطح برجسته، ناف گرد؛ زرد رنگ، سطح بذر زرد آجری تا قهوهای رنگ با نقاط قهوهای رنگ.
اندازه بذر: طول: 5/1-3/5 میلیمتر، عرض: 3/2-2/3 میلیمتر، قطر: 1/2-0/9 میلیمتر در نمونه بذر زنجان با وزن هزاردانه 6/72 گرم که در سال 1375 جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط سیدرضا رضوی با کد اکسشن 1187 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 8/1-6/7 گرم.
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی چندساله بدون ساقه.
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین خوشه، تعداد گلها در هر گلآذین 12-7 عدد. گلها دوجنسه، پنج قطعهای، زیگومورف، کاسه گل لولهای یا استوانهای، جام گل زرد یا بنفش. گیاه تکپایه، دگرگش. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اردیبهشت تا خرداد
دوره زمانی رسیدن بذر: تیر تا مرداد
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از فارس.
پراکندگی در ایران: شمال غرب، شمال، غرب، مرکز. مازندران، آذربایجان، اردبیل، زنجان، کردستان، لرستان، همدان، کرمانشاه، اصفهان، بختیاری، فارس و تهران.
گیاهشناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Astragalus
گونه: curvirostris
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
.Asri, Y. 2012. Range Plants of Iran, Vol. 2: Dicotyledons. Research Institute of Forests and Rangelands Publication, 530 pp
.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego
.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066
Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering
.Ghahraman, A., 2013. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with university of Tehran Publication, Vol. 27, No. 3263
Kožuharova, E. and Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8): 863-870
Kožuharova, E., Tzvetanova, V. and Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56
Maassoumi, A.A. 2017. Flora of Iran, No.145: (Fabaceae: Astragalus III). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p. 77
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 p