
Astragalus siliquosus
حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای °C20- است.
نیازهای جوانه زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانهزنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) میباشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روشهای مختلف سمباده کشی، تیمار اسیدسولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) میتوان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فراصوت و برخی هورمونها (اسیدجیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد میباشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: نیام، واژگون، راست، بدون کرک با لکههای قرمز پراکنده.
اندازه میوه: طول: 45-30 میلیمتر، عرض: 6-3 میلیمتر.
بذر: بیضی کشیده یا کلیوی ، سطح بذر ناصاف، کمی براق، زرد-آجري تا قهوهاي روشن، با لکههای قهوهای رنگ.
اندازه بذر: طول: 2/99-2/69 میلیمتر، عرض: 2/01-1/78 میلیمتر در نمونه بذر کرج با وزن هزاردانه 3/09 گرم که در سال 1377 جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط سیدرضا صفوی با کد اکسشن 3719 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 3/4-2/8 گرم.
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی چندساله، سبز رنگ و بدون کرک.
دوره زمانی گلدهی: اردیبهشت تا خرداد
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین خوشهای، گلها فراوان در ابتدا کوتاه و متراکم و بعدا دراز و تنک. گلها دوجنسه، پنج قطعهای، زیگومورف، جام زرد لیموئی، متعاقبا بنفش کمرنگ، بدون کرک، کاسه لولهای پوشیده از کرکهای ریز فشرده و سیاه. گیاه تکپایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
زمانی رسیدن بذر: تیر تا مرداد
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: ترکیه، ایران، ترکمنستان، افغانستان و سوریه. نمونه تیپ از ایران.
پراکندگی در ایران: شمال شرق، شمال، شمال غرب و مرکز. مازندران، آذربایجان، کردستان، همدان، اصفهان، بختیاری، فارس، خراسان و تهران.
گیاهشناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Astragalus
گونه: siliquosus
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
.Asri, Y. 2012. Range Plants of Iran,Vol. 2: Dicotyledons. Research Institute of Forests and Rangelands Publication, 530 pp
.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego
.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066
Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering
Ghahraman, A., 1999. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with university of Tehran Publication, Vol. 20, No. 2394
Kožuharova, E. and Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8): 863-870
Kožuharova, E., Tzvetanova, V. and Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56
Maassoumi, A.A. 2017. Flora of Iran, No.43: (Papilionaceae: Astragalus I). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p. 249
Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp.