
Isatis cappadocica Desv. Subsp.stenophylla
معصومه ایزدپناه، آمنه غلامی و شهرام کیادلیری
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار تیر 1403
ویراستار علمی: پروین صالحی شانجانی
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی گراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته در دمای صفر تا 4 درجه سانتیگراد سرمادهی میشوند تا همزمان سبز شوند. سپس در دمای متناوب 20 (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
نوع میوه: خورجینک
شکل میوه: مستطیلی تا گوهای شکل، به طرف قاعده باریک شونده، رأس گرد، بالها عریض، اغلب موجدار، سطح بدون کرک یا کرکدار
اندازه میوه: طول 10 تا 30 میلیمتر، عرض 5 تا 20 میلیمتر
شکل بذر: بیضوی- مستطیلی، راس گرد، شیار رادیکالی مشخص. سطح بیکرک، کمی براق، قهوهای مایل به نارنجی.
اندازه بذر: طول 3/6 تا 4/94 میلیمتر، عرض 1/46 تا 2/2 میلیمتر در نمونه بذر از چالوس، مازندران، با وزن هزاردانه 32/4 گرم که در سال 1397 توسط شهرام کیادلیری جمعآوری و شناسایی شده و با شماره اکسشن 47173 در بانک ژن منابع طبیعی نگهداری میشود.
وزن هزار دانه: 6 تا 33 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: گیاهی چندساله، دوساله یا یکساله، اغلب بوتهای. دارای کرک یا گاهی اوقات بدون کرک. ساقه افراشته، به طول 20 تا 70 سانتیمتر
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین خوشهای مرکب، گلها منظم، کاسبرگها سبز کرکدار، گلبرگها زرد. گلها دوجنسه و دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اردیبهشت تا خرداد
زمان رسیدن بذر: اواخر بهار تا اوایل تابستان
روش پراکنش بذر: توسط باد و وزن بذر
پراکندگی جغرافیایی: ترکیه، ایران، عراق، سوریه، لبنان و قفقاز. نمونههای تیپ از قفقاز و ایران
پراکندگی در ایران: شمال، شمال غرب، غرب و مرکز. بیشتر در استانهای مازندران، گیلان، آذربایجان، کردستان، همدان، کرمانشاه، لرستان، بختیاری، یزد، سمنان و تهران
گیاهشناسی
خانواده: Brassicaceae
جنس: Isatis
گونه: I. cappadocica
نام فارسی: وسمه
منابع و پیوندها
Assadi, M. Sajedi, S. Fakhr Ranjberi, H. Mirzadeh Vaghefi, S. Moazzeni, H. Khodashenas, M. Khosravi, A. R. Hatami, A. Mehrnia, M. Kaffash, Sh. Heidarnia, N. Sheidai, M. Heidari Rikan, M. Kavousi, K. Sonboli, A. Veiskarami, Gh. And Aminian, F. 2017. Flora of Iran, Brassicaceae, No.143. Research Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran, Iran, 954 pp.
Black, M. and Bewley, J.D. 2000. Seed technology and its biological basis. Sheffield Academic Press, 419 pp.
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the Carpathian Mountains region. Springer, Dordrecht, The Netherlands, 1046 pp.
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php.
Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian plants names. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 671 pp.
Mozaffarian, V.A. 2012. A Pictorial dictionary of botany. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 1088 pp.
Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp.