نویسنده: navidcod 
معصومه ایزدپناه، پروین صالحی شانجانی و لیلا فلاح حسینی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستار علمی: ولی‌الله مظفریان
رفتار انبار داری بذر
تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20% قابل نگهداری در دمای 20- درجه‌سانتی‌گراد است.
نیازهای جوانه زنی
بذرهای این گونه خواب عمیق ندارند، پس از استریل سطحی، آن‌ها را روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار داده و به مدت دو هفته در دمای 4 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرند. آنگاه بذور در دمای متغیر 25 درجه سانتی‌گراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتی‌گراد (8 ساعت تاریکی) سبز می‌شوند.
مورفولوژی
نوع میوه: نیام
شکل میوه: به کرم رنگ تا قهوه‌ای، استوانه‌اي كوتاه، بدون خار، بدون کرک؛ 2/5-4/5 بار پیچ خورده در جهت عقربه‌های ساعت، با پیچش باز و غیرفشرده، دیواره سخت، دارای 14 تا 17 رگه عرضي برجسته که از مرکز به صورت شعاعی بدون منشعب شدن به رگه جانبی مي‌رسد و به صورت دندانه‌های مورب به خط درز پشتی متصل مي‌كند، به‌طوری‌که از کنار حالتي شبيه به استخوان ماهي بنظر می‌رسند.
شکل بذر: مستطيلي، تخت، صاف، 1 تا 2 بذر در هر تاب (پیچ‌خوردگی)، به صورت جداجدا؛ پوسته دانه صاف بدون کرک، زرد تا قهوه‌اي، طول ريشه‌چه نصف طول بذر یا کمی کوتاه‌تر، ریشه‌چه در امتداد لپه‌ها ادامه نمي‌يابد و زاويه‌اي حدود 45 درجه با آن مي‌سازد و به بذر يك حالت نوك‌دار مي‌دهد، بدون آلبومن.
اندازه میوه: قطر (6-) 5/5-5 (-4/5) میلی‌متر، ضخامت 5/5-4 (-3/5) میلی‌متر
اندازه بذر: طول (4-) 3/5-3 (-2/6) میلی‌متر، بزرگترین عرض 2/2-2 (-1/2) میلی‌متر، ضخامت 0/8-1 میلی‌متر در نمونه بذر ثلاث بابا جانی کرمانشاه با وزن هزاردانه 4/5 گرم که در سال 1390 توسط علی ویسی جمع‌آوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط معصومه ایزدپناه و ایرج مهرگان با شماره اکسشن 40298 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 4/5-3/5 گرم
ویژگی‌های زیستی
فرم رویشی گیاه: بوته‌ای، یک ساله، نیمه خوابیده
نوع گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذین خوشه‌ای انتهایی. گل‌ها هرمافوردیت، ناجور گلبرگ، جام گل (متشکل از درفش: گلبرگ بزرگ بالایی، بال‌ها: دو گلبرگ مجاور درفش و ناو: دو گلبرگ پایینی) زرد رنگ، بال‌ها کوتاه‌تر از ناو؛ پرچم‌ها 10 عدد یکی آزاد و 9 عدد چسبیده (9+1). گیاه تک پایه، خود‌گشن با 10 درصد دگرگشنی که توسط حشرات انجام می‌شود.
دوره زمانی گلدهی: خرداد تا مرداد
دوره زمانی رسیدن بذر: تیر تا شهریور
پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است. نیام‌ها با چسبیدن به پشم و مو حیوانات جابجا می‌شوند.
پراکندگی جغرافیایی: عراق و ترکیه
پراکندگی در ایران: غرب. کرمانشاه و اردبیل
گیاه‌شناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Medicago
گونه: noeana
نام فارسی: یونجه کردستانی
منابع و پیوندها
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php
Lesins, K.A. and Lesins, I. 1979. Genus Medicago (Leguminosae): a taxogenetic study. The Hague, Boston, London: Dr W. Junk Publisher, 234 pp
.Small, E. and Brookes, B. 1990. Circumscription of the genus Medicago (Leguminosae) by seed characters. Can. J. Bot. 68: 613-629
.Small, E. and Jomphe, M. 1988. A synopsis of the genus Medicago (Leguminosae). Canadian Journal of Botany, 67: 3260-3294
Mehregan, I., Rahiminejad, M.R. and Azizian, D. 2002. A taxonomic revision of the genus Medicago L. (Papilionaceae) in Iran. Iranian Journal of Botany, 9: 207-221(In Persian)
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser Publisher, 1088 pp
.Rechinger, K.H. 1984. Flora Iranica 157. Akadmische Druch. U. Verlagsanstalt. Graz
