
Vicia pannonica Crantz
حمیده جوادی، لیلا فلاح حسینی، معصومه رمضانی یگانه و نسترن جلیلیان
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار شهریور 1401
ویراستار علمی: معصومه ایزدپناه، پروین صالحی شانجانی
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی گراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته در دمای صفر تا 4 درجه سانتیگراد سرمادهی میشوند تا همزمان سبز شوند. سپس در دمای متناوب 20 (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
نوع میوه: نیام
شکل میوه: مستطیلی، منقار به طول 4 تا 5 میلیمتر، پوشیده از کرکهای خوابیده ابریشمی، بلند و متراکم، حاوی 3 تا 5 دانه، زرد مایل به قهوهای
اندازه میوه: طول 25 تا 30 میلیمتر، عرض 5 تا 6 میلیمتر، طول پایک 4 تا 5 میلیمتر
شکل بذر: کروی، قهوهای تیره با لکههای سفید
اندازه بذر: طول 2/76 تا 86/2 میلیمتر، عرض 2/34 تا 2/43 میلیمتر در نمونه بذر با وزن هزاردانه 12/5 گرم که توسط اکبرزاده رحیمآباد، گیلان، در سال 1385 جمعآوری و نمونه کشت شده آن توسط نسترن جلیلیان شناسایی شده و با شماره اکسشن 24095 در بانک ژن منابع طبیعی نگهداری میشود.
وزن هزار دانه: 12/5 تا 32 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی یکساله، با کرکهای متراکم ابریشمی و نازک، ساقه افراشته یا خوابیده، به طول 18 تا 90 سانتیمتر
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین دارای 1 تا 4 عدد گل. گلها 18 تا 21 میلیمتر. جام زرد رنگ. کاسه لولهای در قاعده قوزدار، در انتها کمی مایل، پوشیده از کرکهای ابریشمی و کمی متراکم. گلها دوجنسه وخودگشن. گردهافشانی توسط حشرات صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اواسط بهار
زمان رسیدن بذر: اردیبهشت تا خرداد
پراکنش بذر: توسط باد و دام
پراکندگی جغرافیایی: اروپا، ترکیه، ایران، قفقاز، شمال و غرب آفریقا. نمونه تیپ از اطریش
پراکندگی در ایران: شمال و شمالغرب. بیشتر در استان آذربایجان
گیاهشناسی
خانواده: Papilionaceae
جنس: Vicia
گونه: pannonica
نام فارسی:
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی گراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته در دمای صفر تا 4 درجه سانتیگراد سرمادهی میشوند تا همزمان سبز شوند. سپس در دمای متناوب 20 (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
نوع میوه: نیام
شکل میوه: مستطیلی، منقار به طول 4 تا 5 میلیمتر، پوشیده از کرکهای خوابیده ابریشمی، بلند و متراکم، حاوی 3 تا 5 دانه، زرد مایل به قهوهای
اندازه میوه: طول 25 تا 30 میلیمتر، عرض 5 تا 6 میلیمتر، طول پایک 4 تا 5 میلیمتر
شکل بذر: کروی، قهوهای تیره با لکههای سفید
اندازه بذر: طول 76/2 تا 86/2 میلیمتر، عرض 34/2 تا 43/2 میلیمتر در نمونه بذر با وزن هزاردانه 5/12 گرم که توسط اکبرزاده رحیمآباد، گیلان، در سال 1385 جمعآوری و نمونه کشت شده آن توسط نسترن جلیلیان شناسایی شده و با شماره اکسشن 24095 در بانک ژن منابع طبیعی نگهداری میشود.
وزن هزار دانه: 5/12 تا 32 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی یکساله، با کرکهای متراکم ابریشمی و نازک، ساقه افراشته یا خوابیده، به طول 18 تا 90 سانتیمتر
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین دارای 1 تا 4 عدد گل. گلها 18 تا 21 میلیمتر. جام زرد رنگ. کاسه لولهای در قاعده قوزدار، در انتها کمی مایل، پوشیده از کرکهای ابریشمی و کمی متراکم. گلها دوجنسه وخودگشن. گردهافشانی توسط حشرات صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اواسط بهار
زمان رسیدن بذر: اردیبهشت تا خرداد
پراکنش بذر: توسط باد و دام
پراکندگی جغرافیایی: اروپا، ترکیه، ایران، قفقاز، شمال و غرب آفریقا. نمونه تیپ از اطریش
پراکندگی در ایران: شمال و شمالغرب. بیشتر در استان آذربایجان
گیاهشناسی
خانواده: Papilionaceae
جنس: Vicia
گونه: pannonica
نام فارسی: ماشک مجارستانی