Astragalus lagopoides

Astragalus lagopoides Lam.

حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی

بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

تاریخ انتشار مرداد 1400

ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه

رفتار انبارداری بذر

تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک‌شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای  °C20- است.

نیازهای جوانه زنی

بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانه‌زنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) می‌باشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روش‌های مختلف سمباده کشی، تیمار اسید‌سولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) می‌توان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فرا‌صوت و برخی هورمون‌ها (اسید‌جیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتی‌گراد می‌باشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتی‌گراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتی‌گراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتی‌گراد (8 ساعت تاریکی) سبز می‌گردند.

مورفولوژی

میوه: نیام، پوشیده از کرک‌های ابریشمی متراکم، با پایک، منقار راست، در سطح شکمی قایقی، در سطح پشتی مسطح.

اندازه میوه: طول: 7-6/5 میلی‌متر.

بذر: نامتقارن، کلیوی، ناف گرد و فشرده؛ سطح بذر ناصاف و براق، قهوه‌ای رنگ فاقد لکه‌‌های قهوه‌ای.

اندازه بذر: طول: 4/02-3/76 میلی‌متر، عرض: 2/93-2/73 میلی‌متر در نمونه بذر کرج با وزن هزاردانه 8/4 گرم که در سال 1382 جمع‌آوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط سیدرضا صفوی با کد اکسشن 11121 شناسایی شده است.

وزن هزار دانه: 8/9-7/9 گرم.

ویژگی‌های زیستی

فرم رویشی گیاه: چند ساله، بوته‌ای افراشته، خارپشتی و نیمکروی به ارتفاع 36-12 سانتی‌متر.

نوع گل‌آذین، گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذین خوشه‌ای تخم‌مرغی تا بیضوی. گل‌ها دوجنسه، پنج قطعه‌ای، زیگومورف، کاسه زرد رنگ با دندانه‌های قهوه‌ای پوشیده از کرک‌های ابریشمی متراکم، جام زرد تا قهوه‌ای یا ارغوانی. گیاه تک‌پایه، دگرگشن. گرده‌افشانی توسط حشرات و باد صورت می‌گیرد.

دوره زمانی گلدهی: اواخربهار

دوره زمانی رسیدن بذر: اوائل تابستان

عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.

پراکندگی جغرافیایی: قفقاز، ترکیه و ایران. نمونه تیپ از ارمنستان.

پراکندگی در ایران: شمال غرب و غرب: در استان‌های، گیلان، آذربایجان و تهران

گیاه‌شناسی

تیره: Papilionaceae

جنس: Astragalus

گونه:lagopoides

نام فارسی: گون

منابع و پیوندها

.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego

.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066

Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering

Kožuharova, E. and Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8): 863-870

Kožuharova, E., Tzvetanova, V. and Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56

Maassoumi, A.A. 2018. Flora of Iran, No.85: (Fabaceae: AstragalusII). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p. 397

.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp