نویسنده: آمنه غلامی 
Astragalus belgheisicus Maassoumi
پروین صالحی شانجانی، حمیده جوادی، معصومه رمضانی یگانه و محمد محمودی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار دی 1403
ویراستار علمی: محمد دادمند
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک‌شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی گراد است.
نیازهای جوانه‌زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیر قابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانه زنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) می‌باشد. برای حذف پوسته غیر قابل نفوذ نسبت به آب و گاز از روش‌های مختلف سمباده کشی، تیمار اسید سولفوریک غلیظ استفاده از آب داغ و … (اسکرافیه کردن) می‌توان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت ۱۴ روز، امواج فراصوت و برخی هورمون‌ها (اسید جیبرلیک ۱۰۰ ppm ) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت ۱۴ روز در دمای ۴ درجه سانتی گراد می‌باشد. سپس بذور در دمای ثابت ۲۰ درجه سانتی گراد با دمای متناوب ۲۵ درجه سانتی گراد (۱۶ ساعت روشنایی) و ۱۵ درجه سانتی گراد (۸ ساعت تاریکی) سبز می‌گردند.
مورفولوژی
نوع میوه: نیام
شکل میوه: دو حجره‌ای، بیضوی شکل، در بخش شکمی قایقی شکل، در بخش پشتی شیاردار، کرک‌دار، بدون پایک، منقار خمیده
اندازه میوه: طول 8 میلی‌متر، عرض 2/5 میلی‌متر، منقار به طول 2 میلی‌متر
شکل بذر: نامتقارن، قلبی یا کلیوی شکل، تا حدودی تخت، ناف فرورفته، گرد، با هاله کم رنگ. سطح چروکیده، بدون کرک، کمی براق، به رنگ قهوه‌ای-زیتونی، اغلب با خال‌های ریز
اندازه بذر: طول 2/71 تا 3/4 میلی‌متر، عرض 1/75 تا 2/46 میلی‌متر در نمونه بذر از ماهنشان، زنجان، با وزن هزاردانه 4/85 گرم که در سال 1397 توسط محمد محمودی جمع‌آوری و شناسایی شده و با شماره اکسشن 47005 در بانک ژن منابع طبیعی ایران نگهداری می‌شود.
وزن هزار دانه: 4/7 تا 4/8 گرم
ویژگی‌های زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی، چندساله، کرک‌دار. ساقه کوتاه‌ها، به ارتفاع 10 تا 15 سانتی‌متر
گل‌آذین، گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذین خوشه‌ای، گل‌ها هرمافوردیت، ناجور گلبرگ، نامنظم پروانه‌ای، جام گل (متشکل از درفش: گلبرگ بزرگ بالایی، بال‌ها: دو گلبرگ مجاور درفش و ناو: دو گلبرگ پایینی) زرد مایل به بنفش، بال‌ها بلندتر از ناو. گیاه تک‌پایه، دگرگشن. گرده‌افشانی توسط حشرات و باد صورت می‌گیرد.
دوره زمانی گلدهی: اواخر بهار
زمان رسیدن بذر: اواخر بهار
روش پراکنش بذر: توسط وزن بذر و دام
پراکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از کوه بلقیس، زنجان
پراکندگی در ایران: شمال غرب و غرب. بیشتر در استان‌های آذربایجان و همدان
گیاه‌شناسی
خانواده: Fabaceae
جنس: Astragalus
گونه: A. belgheisicus
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
Black, M. and Bewley, J.D. 2000. Seed technology and its biological basis. Sheffield Academic Press, 1-419 pp.
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the Carpathian Mountains region. Springer, Dordrecht, The Netherlands, 1046 pp.
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php.
Maassoumi, A.A. 2016. Flora of Iran, Fabaceae (Astragalus III). Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran, Iran, Publication No. 145, 266 pp.
Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian plants names. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 671 pp.
Mozaffarian, V.A. 2012. A Pictorial dictionary of botany. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 1088 pp.
Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp.
