
Astragalus tricholobus DC.
حمیده جوادی و پروین صالحی شانجانی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار اردیبهشت 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15-20% قابل نگهداری در دمای °C20- است.
نیازهای جوانه زنی
بذر دارای خواب بوده و این خواب مربوط به پوسته غیرقابل نفوذ بذر (خواب فیزیکی) و مواد بازدارنده جوانهزنی در داخل بذر (خواب فیزیولوژیکی) میباشد. برای حذف پوسته غیرقابل نفوذ نسبت به آب و گاز، از روشهای مختلف سمباده کشی، تیمار اسیدسولفوریک غلیظ، استفاده از آب داغ و .. (اسکرافیه کردن) میتوان استفاده کرد. برای حذف خواب فیزیولوژیکی بذر، استفاده از تیمارهای سرمادهی مرطوب (استراتیفه کردن) به مدت 14 روز، امواج فراصوت و برخی هورمونها (اسیدجیبرلیک 100 ppm) موثر است. بهترین روش برای حذف پوسته بذر استفاده از سمباده و حذف خواب فیزیولوژیکی تیمار سرمادهی به مدت 14 روز در دمای 4 درجه سانتیگراد میباشد. سپس بذور در دمای ثابت 20 درجه سانتیگراد یا دمای دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: نیام، شبه تخممرغی، یک حجرهای، پوشیده از کرکهای سفید و بلند، نوک منقاردار.
اندازه میوه: طول 8 میلیمتر، عرض 2/5 میلیمتر
بذر: دانه یک عدد، کلیوی، کنج دار، سطح ناصاف و براق، سبز زیتونی یا قهوهای روشن با لکههای قهوهای رنگ.
اندازه بذر: طول: 3/75-3/27 میلیمتر، عرض: 2/78-2/44 میلیمتر در نمونه بذر آذربایجانغربی با وزن هزاردانه 1/8 گرم که در سال 1388 توسط امیرخانی و سیدیان جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط سیدرضا صفوی با کد اکسشن 29479 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 1/8-1/3گرم.
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: چند ساله، بوتهای چوبی.
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین کروی باز یا متراکم، کمگل حداکثر20 عدد گل. گلها دوجنسه، پنج قطعهای، زیگومورف، دمگل کوتاه، کاسه استکانی، زرد یا بنفش کمرنگ با رگبندی موازی، جام آبی یا بنفش. گیاه تکپایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: بهار
دوره زمانی رسیدن بذر: اواخر بهار
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از کرمانشاه.
پراکندگی در ایران: شمال، غرب، شمالغرب و مرکز. گیلان، آذربایجان، کرمانشاه، همدان، لرستان و تهران.
گیاهشناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Astragalus
گونه: tricholobud
نام فارسی: گون
منابع و پیوندها
.Baskin, C.C. and Baskin, J.M.1998. Seeds: Ecology, Biogeography, Evolution of Dormancy and Germination. Academic Press, San Diego
.Bewley, J.D. 1997. Seed germination and dormancy. The plant cell, 9: 1055-1066
Bakhshandeh Faraj-pur, A. 2014. Investigating the possibility of increasing the germination of several species (Astragalus) using various methods of dormancy in order to multiply massive and regenerate rangelands. Master’s thesis, University of Kashan, Faculty of Engineering
Kožuharova, E. and Firmage, D. 2007. On The Pollination Ecology of Astragalus alopecurus Pallas (Fabaceae) in Bulgaria. Tome, 60(8): 863-870
Kožuharova, E., Tzvetanova, V. and Firmage, D. 2010. Seed germination and seedling development of two rare Astragalus species (Fabaceae). Phytologia Balcanica, 16 (1): 51-56
Maassoumi, A.A. 2018. Flora of Iran, No.85: (Fabaceae: Astragalus II). Research Institute of Forests and Rangelands Publication, p.306
Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp.