نویسنده: navidcod 
Medicago rugosa
معصومه ایزدپناه، پروین صالحی شانجانی و لیلا فلاح حسینی
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستار علمی: ولی‌الله مظفریان
رفتار انبار داری بذر
تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20% قابل نگهداری در دمای 20- درجه‌سانتی‌گراد است.
نیازهای جوانه زنی
بذرهای این گونه خواب عمیق ندارند، پس از استریل سطحی، آن‌ها را روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار داده و به مدت دو هفته در دمای 4 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرند. آنگاه بذور در دمای متغیر 25 درجه سانتی‌گراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتی‌گراد (8 ساعت تاریکی) سبز می‌شوند.
مورفولوژی
نوع میوه: نیام
شکل میوه: زرد کم‌رنگ تا قهوه‌ای روشن، ديسكي تا سلندری کوتاه، بدون خار، بدون کرک؛ 2/5 تا 5 بار پیچ خورده در جهت عقربه‌های ساعت، با پیچش غیر فشرده؛ سطح تاب (پیچ‌خوردگی) از 8 تا 18 رگه‌هاي عرضي كه به محض اینکه از مرکز دور می‌شوند منشعب شده و شبكه‌اي تشكيل داده تزئین شده، اين انشعابات در نزديكي لبه ضخیم شده و به صورت 20-24 دنده اریب بر خط درز پشتی برجسته متصل می‌شوند.
شکل بذر: لوبيايي شكل، ولی اغلب در حاشیه مجاور به ریشه‌چه تخت، 1 تا 3 بذر در هر تاب (پیچ خوردگی) از هم جدا نیستند؛ پوسته بذر صاف بدون کرک، زرد روشن تا زرد مایل به قهوه‌ای؛ طول ریشه‌چه کوتاه‌تر تر از نصف طول بذر، ريشه‌چه در امتداد لپه‌ها نيست و زاويه‌اي حدود 45 درجه با لپه‌ها درست مي‌كنند به همين علت بذر يك حالت نوك‌دار به خود گرفته، این حالت شبیه به بذر گونه M. scutellata است ولی در گونه M. rugosa مشخص‌تر است، بدون آلبومن.
اندازه میوه: قطر: 10-5 میلی‌متر
اندازه بذر: طول 4/5-3 میلی‌متر، بیشترین عرض 2-1/8 میلی‌متر، ضخامت 0/8-0/5 میلی‌متر در نمونه بذر گرگان گلستان با وزن هزاردانه 7/7 گرم که در سال 1377 توسط حسین قربانی جمع‌آوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط معصومه ایزدپناه و ایرج مهرگان به شماره اکسشن 2723 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 5-14 گرم
ویژگی‌های زیستی
فرم رویشی گیاه: بوته‌ای، یک ساله، خوابیده تا خزنده
نوع گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذین خوشه‌ای انتهایی. گل‌ها هرمافوردیت، ناجور گلبرگ، جام گل (متشکل از درفش: گلبرگ بزرگ بالایی، بال‌ها: دو گلبرگ مجاور درفش و ناو: دو گلبرگ پایینی) زرد رنگ، بال‌ها کوتاه‌تر از ناو؛ پرچم‌ها 10 عدد یکی آزاد و 9 عدد چسبیده (9+1). گیاه تک پایه، خودگشن با 10 درصد دگرگشنی که توسط حشرات انجام می‌شود.
دوره زمانی گلدهی: اسفند تا خرداد
دوره زمانی رسیدن بذر:
پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است. نیام‌ها با چسبیدن به پشم و مو حیوانات جابجا می‌شوند.
پراکندگی جغرافیایی: نمونه تیپ بر اساس فلور ایرانیکا:
.Lam., Encyl. Meth. Bot. 3: 632 (1792)
پراکندگی در ایران: خوزستان
گیاه‌شناسی
تیره: Papilionaceae
جنس: Medicago
گونه: rugosa
نام فارسی: یونجه چروکیده
منابع و پیوندها
.Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php
.Lesins, K.A. and Lesins, I. 1979. Genus Medicago (Leguminosae): a taxogenetic study. The Hague, Boston, London: Dr W. Junk Publisher, 234 pp
.Small, E. and Brookes, B. 1990. Circumscription of the genus Medicago (Leguminosae) by seed characters. Can. J. Bot. 68: 613-629
.Small, E. and Jomphe, M. 1988. A synopsis of the genus Medicago (Leguminosae). Canadian Journal of Botany, 67: 3260-3294
.Mehregan, I., Rahiminejad, M.R. and Azizian, D. 2002. A taxonomic revision of the genus Medicago L. (Papilionaceae) in Iran. Iranian Journal of Botany, 9: 207-221(In Persian)
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser Publisher, 1088 pp
.Rechinger, K.H. 1984. Flora Iranica 157. Akadmische Druch. U. Verlagsanstalt. Graz
