Medicago truncatula

بازدید: 108 بازدید

Medicago truncatula

معصومه ایزدپناه، پروین صالحی شانجانی و لیلا فلاح حسینی

بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

تاریخ انتشار مرداد 1400

ویراستار علمی: ولی‌الله مظفریان

 

رفتار انبار داری بذر

تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک ‌شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20% قابل نگهداری در دمای 20- درجه‌سانتی‌گراد است.

 

نیازهای جوانه زنی

بذرهای این گونه خواب عمیق ندارند، پس از استریل سطحی، آن‌ها را روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار داده و به مدت دو هفته در دمای 4 درجه سانتی‌گراد قرار می‌گیرند. آنگاه بذور در دمای متغیر 25 درجه سانتی‌گراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتی‌گراد (8 ساعت تاریکی) سبز می‌شوند.

 

مورفولوژی

نوع میوه: نيام

شکل میوه: زرد روشن تا خاکستری تیره، استوانه‌ای، بدون کرک يا بطور معمول پوشيده شده ازکرک‌هاي بلند پراكنده ساده، خاردار؛ 3/5 تا 6 بار پیچ خورده در جهت عقربه‌های ساعت، با پیچش فشرده؛ 6 تا 12 رگه‌ عرضي روی سطح تاب‌ها (پیچ‌خوردگی‌ها) وجود دارد، معمولاً در نزديكي لبه قبل از ورود به رگه جانبی منشعب مي‌شوند و با يكديگر شبكه‌اي تشكيل مي‌دهند، بين رگه جانبی و خط درز پشتی شیاری عميق تشکیل می‌شود که در نیام رسیده با بافت سلولی اسفنجی پر می‌شود؛ خط درز پشتی برجسته است که گاهی برجسته‌تر از رگه جانبی و گاهی هم سطح آن مشاهده می‌شود؛ 7 تا 11 خار در هر ردیف، به طول 1 تا 4 میلی‌متر، پایه آن‌ها اغلب به دلیل فرورفتن در بافت اسفنجی کاملاً مخروطی است، خارها اغلب خم شده و خارهاي تاب‌هاي مجاور در هم فررفته‌اند؛ زاویه خارها با سطح تاب‌ها 90-130-180 درجه است.

شکل بذر: لوبيايي شكل، 1 تا 2 بذر در هر تاب (پیچ خوردگی)، به صورت جداجدا؛ پوسته بذر صاف بدون کرک، زرد روشن تا زرد- قهوه‌ای، معمولاً لکه تیره‌تری در نوک ریشه‌چه اطراف ناف وجود دارد؛ طول ریشه‌چه کوتاه‌تر از نصف طول بذر، بدون آلبومن.

اندازه میوه: قطر: 6-5 میلی‌متر، طول: 8-4/5 میلی‌متر

اندازه بذر: طول 4/5-4 (-3/2) میلی‌متر، بزرگترین عرض 2/2-1/9 (-1/2) میلی‌متر، ضخامت 1/1-0/9 (-0/5) در نمونه بذر گیلان غرب کرمانشاه با وزن هزاردانه 4/6 گرم که در سال 1389 توسط محمود امیرخانی و محمد رضا پهلوانی جمع‌آوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط معصومه ایزدپناه و ایرج مهرگان به شماره اکسشن 30474 شناسایی شده است.

وزن هزار دانه: 5/9-2/9 گرم

 

ویژگی‌های زیستی

فرم رویشی گیاه: بوته‌ای، یک ساله، خوابیده تا نیمه خوابیده

نوع گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذین خوشه‌ای انتهایی. گل‌ها هرمافوردیت، ناجور گلبرگ، جام گل (متشکل از درفش: گلبرگ بزرگ بالایی، بال‌ها: دو گلبرگ مجاور درفش و ناو: دو گلبرگ پایینی) زرد رنگ، بال‌ها کوتاه‌تر از ناو؛ پرچم‌ها 10 عدد یکی آزاد و 9 عدد چسبیده (9+1). گیاه تک پایه، خودگشن با 10 درصد دگرگشنی که توسط حشرات انجام می‌شود.

دوره زمانی گلدهی: فروردین تا خرداد

دوره زمانی رسیدن بذر: اردیبهشت تا تیر

پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است. نیام‌ها با چسبیدن به پشم و مو حیوانات جابجا می‌شوند.

پراکندگی جغرافیایی:

پراکندگی در ایران: غرب، شمال، جنوب و مرکز. آذربايجان شرقي، گلستان، مازندران، قم، یزد، ایلام، بوشهر، خراسان شمالي، كرمانشاه و خوزستان

 

گیاه‌شناسی

تیره: Papilionaceae

جنس: Medicago

گونه: truncatula

نام فارسی: یونجه سربریده

 

منابع و پیوندها

.Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php

.Lesins, K.A. and Lesins, I. 1979. Genus Medicago (Leguminosae): a taxogenetic study. The Hague, Boston, London: Dr W. Junk Publisher, 234 pp

.Small, E. and Brookes, B. 1990. Circumscription of the genus Medicago (Leguminosae) by seed characters. Can. J. Bot. 68: 613-629

.Small, E. and Jomphe, M. 1988. A synopsis of the genus Medicago (Leguminosae). Canadian Journal of Botany, 67: 3260-3294

Mehregan, I., Rahiminejad, M.R. and Azizian, D. 2002. A taxonomic revision of the genus Medicago L. (Papilionaceae) in Iran. Iranian Journal of Botany, 9: 207-221(In Persian)

.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser Publisher, 1088 pp

.Rechinger, K.H. 1984. Flora Iranica 157. Akadmische Druch. U. Verlagsanstalt. Graz

دسته بندی دسته‌بندی نشده
اشتراک گذاری
نوشته های مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود به سایت