
Mozaffariania insignis Pimen. & Massssoumi
پروین صالحی شانجانی، محمدرضا پهلوانی و مهری دیناروند
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار تیر 1403
ویراستار علمی: محمد دادمند
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتیگراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب دارد. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته تا دو ماه در دمای صفر تا 4 درجه سانتیگراد سرمادهی میشوند تا سبز شوند. سپس در دمای متناوب 20 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
نوع میوه: شیزوکارپ (شیزوکارپ میوه خشک و متشکل از دو برچه ناشکوفای غیرفشرده یا به پهلو یا به پشت فشرده به نام مریکارپ است)
شکل میوه: مریکارپها بیضوی کشیده، جورشکل، فشرده در پشت، سطح پشتی با 5 پره نخی، پرههای کناری ضخیم و اسفنجی، با کانالهای هدایت شیرابه مشخص، سطح شکمی تخت، با کنالهای هدایت شیرابه نا مشخص، با یک پره نخی مرکزی، رأس با پایک خامه. سطح مریکارپ بیکرک، کدر، مایل به قهوهای، پرهها روشن
اندازه میوه: طول 7/15 تا 10/36 میلیمتر و عرض 3/34 تا 5/23 میلیمتر در نمونه بذر از مسجد سلیمان ،خوزستان، با وزن هزاردانه 9/4 گرم که در سال 1398 توسط مهری دیناروند جمعآوری و شناسایی شده و با شماره اکسشن 48240 در بانک ژن منابع طبیعی نگهداری میشود.
وزن هزار دانه/میوه: 9 تا 20 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی، پشتهای، چندساله. ساقه ایستاده، به ارتفاع 100 تا 150 سانتیمتر
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین چتر مرکب به صورت خوشهای تنک، چترهای انتهایی بارور، با 25 تا 35 شعاع، به طول 2 تا 4 سانتیمتر، چترهای جانبی اغلب عقیم، چترکها پرگل، گلها سبز مایل به زرد تا زرد. گیاه تک پایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد انجام میشود.
دوره زمانی گلدهی: اواسط بهار تا اوایل تابستان
زمان رسیدن بذر: تابستان
پراکنش بذر: توسط وزن بذر
پراکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از خوزستان
پراکندگی در ایران: غرب و جنوب. بیشتر در استانهای خوزستان و ایلام
گیاهشناسی
خانواده: Apiaceae
جنس: Mozaffariania
گونه: M. insignis
نام فارسی: –
منابع و پیوندها
Black, M. and Bewley, J.D. 2000. Seed technology and its biological basis. Sheffield Academic Press, 419 pp.
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the Carpathian Mountains region. Springer, Dordrecht, The Netherlands, 1046 pp.
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php.
Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian plants names. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 671 pp.
Mozaffarian, V.A. 2012. A Pictorial dictionary of botany. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 1088 pp.
Mozaffarian V. 2008. Flora of Iran, Umbelliferae. Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran, Iran, Publication No. 54, 592 pp.
Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp.