نویسنده: navidcod 
پروین صالحی شانجانی، محسن نصیری، معصومه رمضانی یگانه و سید اسمعیل سیدیان
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی‌الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیره‌سازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشک شدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی به میزان 15 تا 20 درصد، بذر قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتی‌گراد است.
نیازهای جوانه‌زنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و در دمای متناوب 25 درجه سانتی‌گراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتی‌گراد (8 ساعت تاریکی) سبز می‌گردند.
مورفولوژی
ميوه: فندقه
بذر: فندقچه‌ها بیضوی- مستطیلی، سطح پشتی منحنی، سطح شکمی منحنی تا زاویه دار با برجستگی طولی نامشخص، آرئول (ناف سفید رنگ در قسمت پایه) دو لوبی صاف. سطح بذر دارای برجستگی‌های نامشخص، کدر، قهوه‌اي تيره.
اندازه بذر: طول: 2/1-2 میلی‌متر، عرض: 1/2-1 میلی‌متر در نمونه بذر کرج با وزن هزار دانه 1/52 گرم که در سال 1390 توسط قمقامی و کریمی جمع‌آوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط زیبا جم‌زاد با شماره اکسشن 35005 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 0/4-1/5 گرم
ویژگی‌های زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی چند ساله با قاعده چوبی، ساقه‌ها افراشته، از قاعده منشعب.
نوع گل‌آذین، گل و مکانیسم‌های گرده‌افشانی: گل‌آذين خوشه مرکب، گرزن‌ها پایک بلند. گل‌ها هرمافوردیت، زیگومورف، جام گل یاسی تا آبی بنفش، به طول 10 تا 17 ميلي‌متر. گیاه تک پایه، دگرگشن. گرده‌افشاني به وسيله حشرات انجام مي‌شود.
دوره زمانی رسیدن بذر: مرداد تا مهر
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی جغرافیایی: ترکیه، ایران، قفقاز و عراق. نمونه تیپ از جمهوری آذربایجان.
پراکندگی در ایران: شمال، شمال غرب، غرب مرکز و جنوب. مازندران، البرز، آذربایجان، همدان، لرستان، اصفهان، فارس، سمنان، تهران، و چهارمحال و بختیاری.
گیاه‌شناسی
تیره: Lamiaceae
زيرتیره: Nepetoideae
جنس: Nepeta
گونه: fissa
نام فارسی: پونه‌ساي شکافته
منابع و پیوندها
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the region of the Carpathian Mountains. Springer, Dordrecht, the Netherlands, 1046 pp
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with the university of Tehran publication https://floraofiran.net/index.php
Harrington, J.F. 1972. Seed storage and longevity. In: Seed Biology. Vol. III. T. Kozlowski (Ed.). Academic Press, New York, 145-245
Hassan, T. and Dar, G. H. 2012. Nutlet micromorphology in selected species of Nepeta L. (Lamiaceae) in Kashmir Himalaya. Iranian Journal of Botany, 2: 262-269
Jamzad, Z. 1391. Flora of Iran, No. 76: Lamiaceae. Agricultural Research, Education and Promotion Organization, Research Institute for Forests and Rangelands of Iran, Tehran, 1066 p
.Jamzad, Z., Ingrouille, M and Simmonds, M. 2003. Three new species of Nepeta (Lamiaceae) from Iran. Taxon, 52: 93-98
Kaya, A. and Dirmenci, T. 2008. Nutlet surface micromorphology of the genus Nepeta L. (Lamiaceae) in Turkey. Turkish Journal of Botany, 32. 103-112
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhang Moaser publisher, 1088 pp
.Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian Plants Names. Moaser Publisher, Tehran Farhang, 671 pp
Naghibi, F. 2005. Labiatae family in folk medicine in Iran from ethnobotany to pharmacology. Iranian Journal of Pharmaceutical Research, 2: 63-79
.Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp
