
Demavendia pastinacifolia (Boiss & Hausskn.) M. Pimen.
پروین صالحی شانجانی، محمدرضا پهلوانی و آزاده اخوان
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
تاریخ انتشار تیر 1403
ویراستار علمی: محمد دادمند
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتیگراد است.
نیازهای جوانهزنی
بذرهای این گونه خواب دارد. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته تا دو ماه در دمای صفر تا 4 درجه سانتیگراد سرمادهی میشوند تا سبز شوند. سپس در دمای متناوب 20 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
نوع میوه: شیزوکارپ (شیزوکارپ میوه خشک و متشکل از دو برچه ناشکوفای غیرفشرده یا به پهلو یا به پشت فشرده به نام مریکارپ است)
شکل میوه: مریکارپها بیضوی باریک، جورشکل، از پهلو فشرده، سطح شکمی تخت با یک پره طولی نخی در وسط، با کانالهای شیرابهای مشخص، سطح پشتی محدب با 5 پره، رأس با باقیمانده خامه. سطح مریکارپ شیاردار، بیکرک، کدر، قهوهای، پرهها کرم رنگ
اندازه میوه: طول 3/90 تا 5/29 میلیمتر، عرض 1/31 تا 1/68 میلیمتر در نمونه بذر از فلاورجان، اصفهان، با وزن هزار دانه/میوه 3/1 گرم که در سال 1398 توسط آزاده اخوان جمعآوری و شناسایی شده و با شماره اکسشن 48282 در بانک ژن منابع طبیعی نگهداری میشود.
وزن هزار دانه/میوه: 3 تا 3/5 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: علفی، یک ساله. ساقه ایستاده، به ارتفاع 120 تا 150 سانتیمتر
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین چتر مرکب به صورت خوشهای باریک، چترها انتهایی و محوری، 6 تا 7 شعاعی، به طول 1 تا 4 سانتیمتر، چترکها با 5 تا 6 دمگل، یه طول 5 میلیمتر، گلها سفید یا سفید چرک با رگه میانی مایل به سبز. گیاه تک پایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات و باد انجام میشود.
دوره زمانی گلدهی: اواخر بهار
زمان رسیدن بذر: اواخر بهار
پراکنش بذر: توسط وزن بذر و حیوانات
پراکندگی جغرافیایی: انحصاری ایران. نمونه تیپ از پسقلعه دربند، تهران
پراکندگی در ایران: غرب، مرکز و شمال شرقی. بیشتر در استانهای همدان، تهران، اصفهان و چهارمحال و بختیاری
گیاهشناسی
خانواده: Apiaceae
جنس: Demavendia
گونه: D. Pastinacifolia
نام فارسی: –
منابع و پیوندها
Black, M. and Bewley, J.D. 2000. Seed technology and its biological basis. Sheffield Academic Press, 419 pp.
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the Carpathian Mountains region. Springer, Dordrecht, The Netherlands, 1046 pp.
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php.
Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian plants names. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 671 pp.
Mozaffarian, V.A. 2012. A Pictorial dictionary of botany. Farhange Moaser Publisher, Tehran, 1088 pp.
Mozaffarian V. 2008. Flora of Iran, Umbelliferae. Institute of Forests and Rangelands Press, Tehran, Iran, Publication No. 54, 592 pp.
Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp.