
Thymus vulgaris L.
پروین صالحی شانجانی و لیلا رسولزاده
بانک ژن منابع طبیعی ایران، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
تاریخ انتشار مرداد 1400
ویراستاران علمی: ولی الله مظفریان و معصومه ایزدپناه
رفتار انبارداری بذر
تيپ ذخیرهسازی ارتدوکس (بذوری که قابلیت خشکشدن را دارند) است. پس از کاهش رطوبت نسبی بذر به میزان 15 تا 20 درصد قابل نگهداری در دمای 20- درجه سانتیگراد است.
نیازهای جوانه زنی
بذرهای این گونه خواب ندارند. پس از استریل سطحی، بذور روی کاغذ صافی مرطوب در پتری دیش قرار گرفته و به مدت دو هفته در دما صفر تا 4 سانتی گراد سرمادهی میشوند تا همزمان سبز شوند. سپس بذور در دمای متناوب 25 درجه سانتیگراد (16 ساعت روشنایی) و 15 درجه سانتیگراد (8 ساعت تاریکی) سبز میگردند.
مورفولوژی
میوه: فندقه
بذر: فندقچهها کروی تا تخممرغی، قاعده منتهی به منقار کوچک با ناف گرد. سطح دارای بخشهای متعدد گرهگرهای ظریف، کمی درخشان، قهوهای روشن تا تیره
اندازه بذر: طول: 1/2 تا 1/3 میلیمتر، عرض: 1 تا 1/1 میلیمتر میلیمتر در نمونه بذر خرم آباد لرستان با وزن هزار دانه 0/12 گرم که در سال 1389 توسط محمدیان جمعآوری شده و نمونه کاشته شده آن توسط زیبا جمزاد با شماره اکسشن 2010 شناسایی شده است.
وزن هزار دانه: 0/1 تا 1/5 گرم
ویژگیهای زیستی
فرم رویشی گیاه: گياهي است پايا، چوبی بوتهاي با شاخههای مستقیم فراوان، به ارتفاع 20 تا 50 سانتیمتر.
نوع گلآذین، گل و مکانیسمهای گردهافشانی: گلآذین کپهای. هرمافوردیت، زیگومورف، به رنگ صورتی کمرنگ. گیاه تک پایه، دگرگشن. گردهافشانی توسط حشرات صورت میگیرد.
دوره زمانی گلدهی: اواسط بهار تا اواسط تابستان
دوره زمانی رسیدن بذر: اواسط بهار تا اواسط تابستان
عامل پراکنش بذر: عامل پراکنش وزن بذر است.
پراکندگی در ایران: این گونه در بسیاری نقاط ایران کشت میشود.
گیاهشناسی
تیره: Lamiaceae
جنس: Thymus
گونه: vulgaris
نام فارسی: آویشن زراعی
منابع و پیوندها
Bojňanský, V. and Fargašová, A. 2007. Atlas of seeds and fruits of central and East-European flora: the Carpathian Mountains region. Springer, Dordrecht, The Netherlands, 1046 pp
Ghahraman, A. Flore of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands with University of Tehran Publication. https://floraofiran.net/index.php
.Jamzad, Z. 2009. Thymus and Satureja species of Iran. Research Institute of Forests and Rangelands, Tehran. 171 pp
Morales, R. 2002. The history, botany and taxonomy of the genus Thymus, In: E. Stahl-Biskup and F. Sáez (eds.), The genus Thymus, Taylor and Francis, London and New York
.Mozaffarian, V. 2012. A Pictorial Dictionary of Botany. Farhange Moaser publisher, 1088 pp
.Mozaffarian, V.A. 1998. Dictionary of Iranian Plants Names. Moaser Publisher, Tehran Farhang, 671 pp
Nasiri, M., Seyedian, S.E., Sharifi Ashorabadi, E. 2016. Investigation of seed germination, establishment and identification of different Thymus species available in Natural Resources Gene Bank of Iran. Iranian Journal of Medical and Aromatic Plants, 32 (1): 115-126. DOI: 10.22092/ijmapr.2016.106141
.Rechinger, K.H. 1982. Flora Iranica. vol.152: Akademische druck and Varagsanstalt. Graz. 542-543
.Sharma, O.P. 2009. Plant taxonomy 2E. Tata McGraw-Hill Education, New Delhi, 563 pp
Tscheulin, T. and T. Petanidou. 2011. Does spatial population structure affect seed set in pollen-limited Thymus capitatus? Apidologie, 42: 67-77